Σε ποιά ηλικία πρέπει να πάω το παιδί μου στον ορθοδοντικο;
Στα 7 του χρόνια είναι η ιδανική ηλικία για μια πρώτη εξέταση. Σε αρκετές περιπτώσεις όπως π.χ. σε αγενεσίες (όταν λείπει κάποιο από τα μόνιμα δόντια του παιδιού), έξης (δακτυλισμός, πιπίλα), εμφανή προβλήματα ανάπτυξης (Τάξη ΙΙΙ, Ασύμμετρη Δήξη) μπορεί να γίνει ένας έγκαιρος προγραμματισμός και θεραπεία, γλιτώνοντας μεγάλες και ακριβότερες θεραπείες στο μέλλον.
Ποιά σημάδια πρέπει να με βάλουν σε υποψία;
- Καθυστέρηση ανατολής κάποιου από τα μόνιμα δόντια.
- Ανεογμένη δήξη (αδυναμία να δαγκώσει με τα μπροστά δόντια λόγω χάσματος).
- Ασύμμετρη δήξη (να δαγκώνει "στραβά", για να το πούμε πολύ απλά).
- Όταν ενώ δαγκώνει τα κάτω δόντια βγαίνουν πιο έξω από τα πάνω.
- Όταν υπάρχει μεγάλο χάσμα ανάμεσα στα πάνω και τα κάτω μπροστά δόντια (οριζόντια πρόταξη).
- Όταν δεν μπορεί να κλείσει αρμονικά τα χείλη (χωρίς να παρατηρείται τάση της περιοχής του στόματος όταν το κοιτάω από το πλάι).
- Όταν αναπνέει μόνο από το στόμα (είναι φυσιολογικό ως ένα βαθμό σε παιδιά μικρής ηλικίας, όμως όταν χρονίζει αλλάζει την στάση της κεφαλής και τη θέση της γλώσσας και μπορεί να δημιουργήσει διαταραχές της ανάπτυξης των γνάθων). Στενή και βαθιά υπερώα, έκταση της κεφαλής μπροστά και μακρύ πρόσωπο είναι μερικά στοιχεία ασθενών που μεγαλώνουν χρόνια με αδυναμία αναπνοής από τη μύτη.
Η ορθοδοντική διορθώνει μόνο το χαμόγελο;
Ναι αλλά όχι μόνο. Ανάλογα με την περίπτωση, θα δείτε διαφορά γενικότερα στο πρόσωπο σας ή του παιδιού σας. Τα χείλη κλείνουν χωρίς την τάση των γύρω μυών, δίνοντας ένα ήρεμο και αρμονικό προφίλ. Ιδίως σε θεραπείες όπου εκμεταλλευόμαστε την ανάπτυξη του παιδιού μπορούμε να αλλάξουμε σημαντικά το προφίλ και την αισθητική του, καθοδηγώντας την έκφραση της ανάπτυξης της πάνω ή της κάτω γνάθου. Τέλος ασυμμετρίες του προσώπου που διαγιγνώσκονται νωρίς μπορούν να προλάβουν σημαντικές δυσμορφίες, που αργότερα διορθώνονται δύσκολα και μπορεί να χρειαστούν εξαγωγές δοντιών ή και χειρουργείο.
Ο ορθοδοντικός συχνά σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες γιατρών ή οδοντιάτρων μπορεί να προσφέρει λύσεις συνολικά για το στοματογναθικό σύστημα, δόντια, γνάθους και πρόσωπο ακόμα και σε ορισμένες περιπτώσεις άπνοιας ή απλού ροχαλητού.
Ο ορθοδοντικός συχνά σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες γιατρών ή οδοντιάτρων μπορεί να προσφέρει λύσεις συνολικά για το στοματογναθικό σύστημα, δόντια, γνάθους και πρόσωπο ακόμα και σε ορισμένες περιπτώσεις άπνοιας ή απλού ροχαλητού.
Ελλοχεύει κινδύνους για τα δόντια μου η θεραπεία με σιδεράκια;
Ναι. Το σημαντικότερο στοίχημα που βάζουμε όταν φοράμε σιδεράκια είναι ότι πρέπει να ασχολούμαστε με την καθαριότητα των δοντιών μας πολύ περισσότερο από πριν. Τα σιδεράκια κρατούν τροφές και χρήζουν καθαριότητας μετά από κάθε γεύμα. Πρέπει δηλαδή να έχουμε μαζί μας πάντα μια οδοντόβουρτσα, και να καθαρίζουμε τα δόντια μας ακόμα και αν απλά φάγαμε ένα "σνακ" ανάμεσα στα κύρια γεύματα.
Παρόλα αυτά, σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε τη δημιουργία των λεγόμενων λευκών κηλίδων (ιδίως όταν δεν φροντίζουμε τα δόντια μας όπως αναφέρθηκε παραπάνω) γύρω από τα σιδεράκια. Πρόκειται για απασβεστιώσεις της αδαμαντίνης οι οποίες επανέρχονται ως ένα βαθμό αλλά σαφώς είναι αντιαισθητικές. Η γλωσσική ορθοδοντική φέρνει καλύτερα αποτελέσματα αφού δεν φαίνονται οι κηλίδες ακόμα και αν δημιουργηθούν. Η άψογη στοματική υγιεινή πάντως, είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης.
Παρόλα αυτά, σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε τη δημιουργία των λεγόμενων λευκών κηλίδων (ιδίως όταν δεν φροντίζουμε τα δόντια μας όπως αναφέρθηκε παραπάνω) γύρω από τα σιδεράκια. Πρόκειται για απασβεστιώσεις της αδαμαντίνης οι οποίες επανέρχονται ως ένα βαθμό αλλά σαφώς είναι αντιαισθητικές. Η γλωσσική ορθοδοντική φέρνει καλύτερα αποτελέσματα αφού δεν φαίνονται οι κηλίδες ακόμα και αν δημιουργηθούν. Η άψογη στοματική υγιεινή πάντως, είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης.
Το αποτέλεσμα της ορθοδοντικής είναι μόνιμο;
Όχι και όσοι σας πουν "ναι, περίπου ή εξαρτάται", δυστυχώς δεν σας λένε όλη την αλήθεια. Οι θεραπείες με σιδεράκια απαιτούν τη χρήση συγκράτητικών συσκευών, που πρέπει να φοράτε αρχικά 14-16 ώρες (τους πρώτους 2-3 μήνες μετά το πέρας της θεραπείας) και στη συνέχεια μόνο το βράδυ, για όλη σας τη ζωή αν θέλετε να είστε απόλυτα σίγουρος/η ότι θα έχετε πάντα το τέλειο χαμόγελο που σας χάρισε ο ορθοδοντικός σας. Άλλος ένας λόγος για να προλάβετε το πρόβλημα σε μικρή ηλικία, όπου οι μύες και οι μαλακοί ιστοί προσαρμόζονται ευκολότερα και το αποτέλεσμα αν και χρειάζεται την ίδια συγκράτηση αρχικά, σε βάθος χρόνου μπορεί να είναι καλύτερο.
Τα σιδεράκια είναι μόνο για παιδιά;
Όχι βέβαια. Μάλιστα ο αριθμός ενηλίκων που φορούν σιδεράκια αυξάνεται παγκοσμίως. Όλο και περισσότεροι ενήλικες θέλουν να φτιάξουν τα δόντια τους, για αισθητικούς αλλά και για λόγους υγείας και μακροζωίας της οδοντοστοιχίας τους (φθορά, προ-προσθετική ορθοδοντική, περιοδοντικά προβλήματα κ.α.). Για εκείνους που είναι διστακτικοί ή απλά η δουλειά τους δεν τους επιτρέπει να φορούν σιδεράκια, υπάρχει η λύση των γλωσσικών ή των ναρθήκων (δείτε την επόμενη ερώτηση), που είναι "αόρατες" επιλογές και τα όρια εφαρμογής εξαρτώνται μόνο από τον ορθοδοντικό και την εμπειρία του.
Ποιές άλλες αισθητικές λύσεις υπάρχουν για τον ενήλικα;
-Υπάρχουν τα "αισθητικά" σιδεράκια τα οποία τοποθετούνται όπως τα μεταλλικά αλλά έχουν "λευκό" ή διαφανές χρώμα. Είναι ακριβότερα από τα μεταλλικά σιδεράκια και αισθητικά είναι καλύτερα (ιδίως από απόσταση), αλλά τα άγκιστρα σε καμία περίπτωση δεν είναι αόρατα και τα σύρματα ακόμα και σε λευκό χρώμα είναι σαφώς ορατά από κοντά.
-Για πραγματικά αισθητική και αόρατη θεραπεία υπάρχουν τα γλωσσικά σιδεράκια που είναι όπως τα απλά, αλλά τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά των δοντιών και δεν φαίνονται καθόλου εξωτερικά. Τα σιδεράκια αυτά είναι κατασκευασμένα μετά από λεπτομερές αποτύπωμα του στόματος του ενδιαφερόμενου και το κόστος τους είναι μεγαλύτερο από τα λευκά σιδεράκια λόγω αυτού. Η τεχνική είναι πολύ απαιτητική και ο ορθοδοντικός πρέπει να έχει ειδική εκπαίδευση και τριβή με το αντικείμενο. Τα γλωσσικά σιδεράκια μπορούν να διορθώσουν σχεδόν οποιοδήποτε πρόβλημα.
-Τέλος υπάρχουν τα ναρθηκάκια τα οποία είναι πλήρως διαφανή και κινητά (τα βγάζετε για να φάτε τα πλένετε και τα φοράτε ξανά). Δεν τοποθετείται τίποτα ακίνητο στο στόμα του ασθενούς. Αυτό τα κάνει πολύ ελκυστικά για τους ενήλικες καθώς δεν αλλάζουμε τις συνήθειες μας, αφού τρώμε χωρίς τίποτε στο στόμα και μπορούμε να καθαρίζουμε με άνεση τα δόντια μας όπως πριν. Είναι η επιλογή εκείνων που δεν θέλουν να θυσιάσουν τίποτε κατά την διάρκεια της ορθοδοντικής τους θεραπείας. Κατάλληλος για να ελέγξει αν αυτή η τεχνική είναι για σας, είναι φυσικά ο ορθοδοντικός σας.
-Για πραγματικά αισθητική και αόρατη θεραπεία υπάρχουν τα γλωσσικά σιδεράκια που είναι όπως τα απλά, αλλά τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά των δοντιών και δεν φαίνονται καθόλου εξωτερικά. Τα σιδεράκια αυτά είναι κατασκευασμένα μετά από λεπτομερές αποτύπωμα του στόματος του ενδιαφερόμενου και το κόστος τους είναι μεγαλύτερο από τα λευκά σιδεράκια λόγω αυτού. Η τεχνική είναι πολύ απαιτητική και ο ορθοδοντικός πρέπει να έχει ειδική εκπαίδευση και τριβή με το αντικείμενο. Τα γλωσσικά σιδεράκια μπορούν να διορθώσουν σχεδόν οποιοδήποτε πρόβλημα.
-Τέλος υπάρχουν τα ναρθηκάκια τα οποία είναι πλήρως διαφανή και κινητά (τα βγάζετε για να φάτε τα πλένετε και τα φοράτε ξανά). Δεν τοποθετείται τίποτα ακίνητο στο στόμα του ασθενούς. Αυτό τα κάνει πολύ ελκυστικά για τους ενήλικες καθώς δεν αλλάζουμε τις συνήθειες μας, αφού τρώμε χωρίς τίποτε στο στόμα και μπορούμε να καθαρίζουμε με άνεση τα δόντια μας όπως πριν. Είναι η επιλογή εκείνων που δεν θέλουν να θυσιάσουν τίποτε κατά την διάρκεια της ορθοδοντικής τους θεραπείας. Κατάλληλος για να ελέγξει αν αυτή η τεχνική είναι για σας, είναι φυσικά ο ορθοδοντικός σας.
Τι είναι η προ-προσθετική ορθοδοντική;
Είναι μετακίνηση ή εμβύθιση δοντιών, που θα δημιουργήσει το χώρο, ώστε ο συνάδελφος προσθετικός να μπορέσει να τοποθετήσει τη γέφυρα, ή το εμφύτευμα που χρειάζεστε. Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις δεν χρειάζεται να φορέσετε σιδεράκια που φαίνονται στα μπροστινά σας δόντια (σωστός σχεδιασμός και χρήση μικρο-εμφυτευμάτων, αναλόγως την περίπτωση), και η θεραπεία διαρκεί μερικούς μήνες μόνο. Ρωτήστε τον τακτικό σας οδοντίατρο ή επισκεφτείτε έναν ορθοδοντικό με εμπειρία σε θεραπείες ενηλίκων.
Τι είναι τα μικρο-εμφυτεύματα, ποια η χρήση τους στην ορθοδοντική;
Τα μικρο-εμφυτεύματα (mini-screws, ή TADs-Temporary Anchorage Devices) τοποθετούνται πάνω από το ούλο με απλή τοπική αναισθησία (τη μισή αμπούλα απ' ότι όταν κάνετε ένα σφράγισμα) και χωρίς τη δημιουργία κρημνού (χωρίς ράμματα κτλ.). Η τοποθέτηση είναι πρακτικά αναίμακτη και διαρκεί 5 λεπτά. Δεν πονάει κατά την τοποθέτηση, παρόλα αυτά μπορεί να προκαλέσει ενοχλήσεις ή πόνο-πίεση για τις πρώτες 2-3 μέρες αν τοποθετηθεί κοντά στις ρίζες δύο γειτονικών δοντιών.
Στην ορθοδοντική χρησιμοποιούνται για την μετακίνηση ενός ή μιας ομάδας δοντιών χωρίς ανεπιθύμητη μετακίνηση άλλων. Με απλά λόγια, είναι ένα “χέρι βοηθείας” για τον ορθοδοντικό, που μπορεί να στηριχθεί σε ένα μικρο-εμφύτευμα που δεν κινείται, για να "σπρώξει” και να κινήσει τα δόντια που θέλει.
Περισσότερα εδώ.
Στην ορθοδοντική χρησιμοποιούνται για την μετακίνηση ενός ή μιας ομάδας δοντιών χωρίς ανεπιθύμητη μετακίνηση άλλων. Με απλά λόγια, είναι ένα “χέρι βοηθείας” για τον ορθοδοντικό, που μπορεί να στηριχθεί σε ένα μικρο-εμφύτευμα που δεν κινείται, για να "σπρώξει” και να κινήσει τα δόντια που θέλει.
Περισσότερα εδώ.
Έχω περιοδοντίτιδα, κινδυνεύω να χάσω τα δόντια μου, μπορεί η ορθοδοντική να βοηθήσει;
Η περιοδοντίτιδα είναι μια ασθένεια που δεν αντιστρέφεται (τουλάχιστον όχι πλήρως) αλλά που μπορεί να σταθεροποιηθεί χωρίς περαιτέρω ζημιά και χάσιμο των δοντιών που έχουν προσβληθεί. Ο περιοδοντολόγος σε συνεργασία με τον ορθοδοντικό σας, μπορεί να βοηθήσει δόντια που διαφορετικά θα έχριζαν σίγουρης εξαγωγής σε μερικά χρόνια.
Συνήθως θεραπείες αυτού του είδους περιλαμβάνουν ριζική απόξεση (καθαρισμό της ρίζας) και επιμήκυνση της κλινικής μύλης από τον περιοδοντολόγο και στη συνέχεια εμβυθίσεις των δοντιών, με συσκευές κατασκευασμένες αποκλειστικά για την κάθε περίπτωση. Ασκούνται πολύ ελαφριές και ελεγχόμενες δυνάμεις και είναι πολύ σημαντική η βοήθεια από πλευράς του ασθενούς, ο οποίος πρέπει να αλλάξει πλήρως τον τρόπο φροντίδας του στόματος του και να αφιερώσει περισσότερο χρόνο. Όταν η συνεργασία ασθενή, περιοδοντολόγου και ορθοδοντικού είναι σωστή, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.
Συνήθως θεραπείες αυτού του είδους περιλαμβάνουν ριζική απόξεση (καθαρισμό της ρίζας) και επιμήκυνση της κλινικής μύλης από τον περιοδοντολόγο και στη συνέχεια εμβυθίσεις των δοντιών, με συσκευές κατασκευασμένες αποκλειστικά για την κάθε περίπτωση. Ασκούνται πολύ ελαφριές και ελεγχόμενες δυνάμεις και είναι πολύ σημαντική η βοήθεια από πλευράς του ασθενούς, ο οποίος πρέπει να αλλάξει πλήρως τον τρόπο φροντίδας του στόματος του και να αφιερώσει περισσότερο χρόνο. Όταν η συνεργασία ασθενή, περιοδοντολόγου και ορθοδοντικού είναι σωστή, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.